Dünyayı da göz ardı etmeden iki köşe yazısı ile Dili Can’dan nüfus(z)un önemini ülkemiz ve Elazığ örneğinde araştırmaya dayalı ve öğretici bir şekilde âcizane Günışığına çıkarmaya çalıştık.


Nüfus(z)u ilk nüfus sayımının yapıldığı 1927 yılından, yani Cumhuriyet Döneminden itibaren günümüze kadar dönemler, nüfus sayımları, yaşanan olaylar ve özellikler dikkate alınarak önemli notlarla ele almaya çalıştık. Doğrusu Elazığ’ın nüfusunun azalmasından ve büyükşehir olmayışına üzülenlerin de katkılarını bekleyerek daha iyi bir sonuca ulaşabileceğimizi düşündük. Olsun, değişen gündemlere rağmen 2002 yılından beri Günışığında nüfusu, Elazığ’ı, Elazığsporu ve büyükşehir konusunu konuştuk ve hizmet için konuşmaya da devam edeceğiz.


Evet, yıl 1927. Türkiye’nin o zamanki toplam nüfusu 13.648.270’ti. TÜİK’in adrese göre 2011 yılı sonunda ülke nüfusu 74 milyon 724 bin 269 kişilik nüfusa ulaştı. Kimilerine göre aman nüfus çok artık bize ekmek kalmayacak(!) endişesi ile ülke nüfusunu azaltalım cılız görüşü dillendiriliyorken, ülkemiz nüfusunun artması gerektiği görüşü daha ağır basmaktadır. Hatta Sayın Başbakanımıza göre de aile nüfusu üçten aşağı olmamalı, hatta beş olmalıdır. Dünyada insan üzerinde oynanan oyunlar dikkate alındığında da nüfusun artması gerektiği de doğru bir düşüncedir.


1927 yılında 213.531 nüfusa sahip olan Elazığ’ın toplam nüfusu da 558.556’dır. Rakam olarak bir artış olmuşsa da bu yeterli değildir. Bu durum Cumhuriyetten günümüze de gerekçeleri ile yine bu köşede izah edilmeye çalışıldı. 1995 yılı DPT tahminlerine göre ilimizin nüfusunun, 2010 yılında 750.000 olması öngörülürken 2011 yılı sonu itibarıyla yaklaşık 200 binlik bir azalışla Elazığ’ın nüfusu 558 civarlarında kalmıştır. Bu şu demektir. Elazığ birkaç ilin ancak bir araya geldiğinde ulaşabileceği toplam nüfusunu kaybederek büyükşehir olma şansından çok uzak kalmıştır. Ve şu an on üç il büyükşehir olmayı beklemektedir. Acı da olsa bir gerçek var ki Elazığ büyükşehir olacak iller arasında olmadığı gibi mevcut şartalar göre de değişiklik ya da gelişme olmadığı taktirde bu haliyle şu Can bile büyükşehir oluşumuzu atmışında görecek gibi. Tıpkı yıllardır bitirilmeyen Kuzova Sulama Projesi gibi
Bir hareketle aynı köşede Elazığ’ın nüfus(z) hikâyesini görmek mümkün. O halde…
Herkes bana oy vermişse oylar nerede, çıkan tek oysa benim oyum nerede?
Elazığ, gerçekten büyükşehir oldu da yapılmadı mı?
…
Rağbet özele, güzele, iyiye, avantajları olana, imkânları geniş olana, kazançlı olana, dikkat çekene, getirisi olana, nazarı celp edenlere olur. Bazıları doğuştan şanslı olur. Elazığ doğuştan şanslı ve özellikleri varsa…
Bir il tarih, eğitim, kültür, sanayi, tarım, ulaşım, turizm, sanat, inanç merkezi ve zengin yeraltı kaynaklarına sahipse… Ve geçmişte hep bu özellikleri ile dikkat çekmişse…


.Bir kere Elazığ’da nüfus(z) azalması vardır. Köylerden ilçe Elazığ’a göç söz konusudur. Komşu illerden de Elazığ’a göç edilmektedir. Peki, bu özelliklere göre bu kişiler nerede, neden nüfus(z) az?


Eğer hastalık doğru teşhis edilir, teşhise göre tedavi planı zaman kaybetmeden ehil insanlar tarafından doğru bir uygulama ile yapılarak gözlemlerdeki değişiklere göre hareket edilirse sorun daha rahat çözümlenebilir.
Bir kere Elazığlı neden dışarıya göç etmektedir sorusu üzerinde ısrarla durulmalıdır. Göçün niteliği araştırmalıdır. Göçün geri dönüşümü de takip edilmelidir. Elazığ’a dönmeyen işadamlarının memleketine yatırım yapmalarının yollarının aranması nüfusun artmasında etkili olan yöntemlerden bir tanesidir.


Elazığ’ın dışarıya nicelikli ve nitelikli göç verdiği bir gerçektir. Özellikle de Elazığ’dan dışarıya giden göç kaliteli beyin göçüdür. Giden göç de hizmet ve yatırım olarak tekrar geriye dönmemektedir. Geriye dönen şey ise arada bir memleketi ziyaret etmek ve gecelere katılarak hemşerilerle beraber olmaktır. Bu da kalkınma ve nüfus(z) artışı için yeterli değildir.


Dünyanın dört bir yanında, Avrupa’da, İstanbul başta olmak üzere büyükşehirlerde, batıda ve özellikle de Malatya’da ve daha birçok yerde Elazığlı var.


Sivil toplum kuruluşlarının federasyon ya da konfederasyon çatısı altında bir araya gelmeleri sadece kültürel etki ile izah edilmemeli aynı zamanda memlekete sevgiyi perçinleştirecek yatırımların aktarılmasında da rol oynanmalıdır.
Dahası herkes taşın altına elini koymalı, görev ve sorumluluk almalı, karınca misali de olsa üzerine düşeni yapmalıdır. Birçok olumsuzluklara, engellemelere, oyunlara rağmen Elazığsporun süper lige çıkmasındaki kenetlenme, birlik ve beraberlik örnek alınmalıdır.


Eğer Elazığsporun Süper lige çıkmasındaki başarı gibi Elazığ’ın zenginlikleri, farkındalıkları, önemi fark edilerek gereken yapışırsa işte o zaman Elazığlı Elazığ’dan kaçmaz, dışarıdaki Elazığlı da, başkası da Elazığ’a gelir. Nüfusun arttığı, bereketli toprakların özelliği doğrultusundaki kaliteli ve güvenilen insan yapısı beraberinde o eskisi gibi Bölge Şehri, Doğu’nun Paris’i, El- Azizi, Mamure-tül Azizi, kültürler yumağı Harput’u ve ötesini geri getirir.


Biraz önce arz edildiği gibi mesele değişmek ve gelişmek ki bu kişinin kendinden başlar, ta tepeye kadar gider. Elazığ’ın büyükşehir olmamasının Elazığ’a karşı olumsuzlukları vardır elbette. Ama kimse de Elazığ’ı büyükşehir statüsünden alaşağı etmedi. Bu kısır döngü yerine yapılacaklar yapılırsa daha uzun yol alınabilir. Yoksa cüsseli iki adam arasında kalan kişi misali Elazığ, iki büyükşehir belediyesi olan komşu illerin sıkıntısını çok çeker. Biz onlar neden oldu demiyoruz elbette. Büyükşehir olmanın bize düşenini yapabildik mi veya ne kadar yapabildik? Biz neden olmadık ve nasıl büyükşehir olmalıyız demeliyiz?


Yeri gelmişken Elazığsporu Süper lige çıkaran herkese gönülden tekrar teşekkür ediyorum. Elazığsprun da yolu açık olsun. Yıl 2002 idi ve Elazığ ilk kez süper Lige çıkmıştı. O zaman da tebriklerle beraber süper lige çıkmak çok güzel ama kalıcı olmak daha anlamlı demiş ve Erzurum, Sarıyer, Yozgat, Aydın, Zeytinburnu… gibi takımları örnek göstermiştik.


Evet, Elazığ’ın Süper Lige çıkması sadece sportif yönleri olan bir başarı değildir. Bu başarının psikolojik, sosyolojik, ekonomik ve daha başka yönleri vardır. Güzel bir örnek ve yeni bir başlangıç olması temennisiyle…